Sağlık sistemine insanların erişebilmesi için iki seçenek sunuluyor. Biri sigortalar aracılığı ile ulaşım biri de sağlık sigortalarının hiç birine sahip olmadan ücretli olarak insanlar sağlık sistemine ulaşmakta. Sağlık sigortaları arasında sayabileceğimiz Genel Sağlık Sigortası, devlet tarafından Bağ-kur diye bildiğimiz esnafın sahip olduğu sigorta, çalışanların içinde bulunduğu ve emeklileri kapsayan bir sigortadır. Aynı zamanda sağlık sigortaları içerisinde sayılan özel sağlık sigortası ve tamamlayıcı sağlık sigortası ile sigortalılar grubu 3 başlık içerisine dâhil ediliyor. Sağlık sigortasına ülkemizde aslında özel ya da genel sağlık sistemine ister istemez dâhil ediliyoruz bir şekilde. Yurt dışında yaşayan insanlar ülkemize gelirken özel sağlık sigortaları ile geçiyor. Savaştan kaçarak ülkemize gelen Suriyelilerin bir kısmı henüz sağlık sistemine dahil olmuşken diğerleri ücretli hasta olarak sistem kayıtlarında yerlerini alıyor.
Peki ya bu sağlık sistemleri nasıl fayda sağlıyor bireylere, yapıları nasıl diye bakarsak; özel sağlık sigortası ve tamamlayıcı sağlık sigortalarından başlamak istiyorum. Özel hastanelerde muayene olmak için genelde yaptırılan özel sağlık sigortası kapsam alanı ve hizmet kalite standartlarına göre a kalite ve b kalite olmak üzere içerisinde hem fiyat olarak hem de paket olarak değişiklik gösteriyor. Ancak özel sağlık sigortası hastanedeki her işlemi karşılamıyor röntgen mr gibi testler için ekstra para ödemeniz gerekiyor. Ancak aldığınız sağlık hizmeti açısından ve sağlık hizmetine ulaşım konusundan pek çok avantajı olduğunu söylemek mümkün. Tamamlayıcı sağlık sigortası ise hazırda olan bir sigortanız var ise (gerek özel gerek genel sağlık sigortası) bu sigortaya ek olarak yapılır ve özel hastanelerde ekstra ücret ödemeden sağlık hizmetlerine ulaşılmasında kolaylık sağlar. Özel sağlık sigortasına oranla tamamlamayı sağlık sigortası hastanede istenilen testlerin tümünü karşılar. Muayene ve hastalık tespiti için yapılan tüm tetkikleri karşıladığı için özel sağlık sigortasına oranla daha avantajlı.
Özel sigortalarından birini tercih edecekseniz eğer, hiç bir özel sağlık sigortası kronik hastalıkları karşılamaz. Özel sağlık sigortalarından birini yaptırmak isteyenin yaşı ile bireyin hastanın önceden geçirdiği hastalık ve ameliyatlara oranla bir fiyat ortaya konulur. Peki ya Genel Sağlık Sigortası nedir dersek; devlet hastaneleri ve devletin sunduğu sağlık ocakları bu sistem içerisinde yer alır. Genel sağlık sistemine dahil olabilmek için birey kendi iş yeri varsa kendi öder, yoksa çalışansa iş vereni tarafından ödeme yapılarak genel sağlık sistemine dahil ediliyor. Bu sistem içerisinde tüm muayene, tetkik, tanılama için uygulanan yöntemler ve tedavi sürecini kapsıyor.
Genel sağlık sistemi ile özel sağlık sistemleri arasında nasıl farklar var diye incelersek; genel sağlık sisteminde tanılama yöntemleri, muayene ve tedavi sürecine ulaşabilmek için randevuların dolu olmasından ve yoğun talepten dolayı gecikmeler yaşıyor. Kanser hastalarına MR için 1 ile 3 ay arasında arasın da değişen bekleme sürelerinin verilmesi gibi örneklendirebiliriz. Özel sağlık kuruluşlarında böyle bir bekleme süresi söz konusu değil. Hastanelerin yoğunluğuna bağlı olarak en fazla 3- 4 gün içerisinde tetkikler yapılıyor. Hastanelerin durumları da tabii ki özel sağlık kuruluşlarında çok daha iyi çünkü özel hastanelerin temel amacı sermayeyi arttırabilmek olduğundan dolayı sağlık erişiminden çok hizmet kalitesi ön planda oluyor. Bu durum devlet hastanelerinde geçerli olamadığından bu gün Cerrahpaşa ve Çapa gibi eğitim ve araştırma hastanelerinde her an kafanızın yanına tavan çöküp sağlıklı geldiğiniz hastaneden yaralı olarak çıkabiliyorsunuz.
Yoğunluk olarak ülke olarak askeri ücret ile geçinen sayısı bir hayli yüksek olduğundan ve belli kaynaklara göre değişse de açlık sınırını ortalama 1500 kabul ettiğimizde askeri ücret 1400 olduğundan yine açlık sınırının altında kalıyoruz. Pek çoğumuz ve özel hastanelere başvurup bu hizmet için yeterli bütçeyi kaldıramayacağımızdan dolayı devlet hastanelerine koşuyoruz. Bu nedenle de açlık sınırının altında yaşayan bireyler olarak devlet hastanelerinde yoğunluk içerisinde bekliyoruz.
Devlet hastanesinde az önce açıkladığım durumlar yüzünden yoğunluk olurken özel hastanelerde bu yoğunluk devlet hastanelerine göre oldukça az. Sağlık sistemimiz içerisinde bulunan Genel Sağlık Sigortası’nda tamamen ücretsiz mi tedavi görüyoruz diye bir arayış içerisine girersek bunun böyle olmadığını anlamak için tedavi olduktan sonra uğradığımız eczanelerde cevabını buluyoruz. Emekliyseniz emekli aylığınızdan, emekli değilseniz de ilaç aldığınız sırada gerek muayene gerek ilaç ücretinin SGK tarafından karşılanamayan kısımları ile yine sağlık sistemine ücret ödemiş oluyoruz. “Tabii ki ödeyeceğiz canım kolay mı öyle her şeye yetmek” dediğinizi duyar gibiyim. Ancak bu sistem içerisinde bu güne kadar bizlere ücretsiz sağlık sistemine erişim denildi ve belli başlı birkaç yıl kadar önce muayene yâda ilaç parası ödemiyorduk.
Nasıl peki ücretsiz sağlık sistemine sahip oluruz örnek var mı diye bir soru hiç takılmasın aklınıza hemen veriyorum. İngiltere’de özel ya da devlet hastanesi yok! Nasıl mı? Özel hastane düzeyinde standartları olan ve devletin olan hastaneler mevcut. İster cumhurbaşkanı olun, ister hanedan torunu olun, ister işçi, ister çoban hastaneye gittiğinizde aynı tip hastane olduğundan aynı doktorlara muayene oluyorsunuz. Bu sistemi oturtmak için her yıl durumu elverişli olan herkesten vergi alınıp tek bir havuza toplanıyor. Oluşturulan bu havuza katkı sağlayamayan bireyleri de kapsama altına alıp ücretsiz sağlık sistemi sunuluyor ve yılda bir kez toplanan vergi tüm bunlar için yeterli oluyor. Diyeceksiniz ki “Sanki az vergi veriyorduk da bide bunun için mi verelim?” Bir tek havaya vermiyoruz vergi. Bence toplanan vergiler bu tip bir sistem için yeterli olacaktır.
